Retrospekcja i refleksja o przyszłości Raport CRIDO i CBRE

NIERUCHOMOŚCI KOMERCYJNE W POLSCE, 20 LAT PÓŹNIEJ... RE TROSPEKCJA I RE FLEKSJA O PRZYSZŁOŚCI

17

RYNEK BIUROWY

W 2004 roku nad centrum Warszawy górowały już takie projekty jak Warsaw Financial Centre (1998), Metropolitan (2003), Warsaw Trade Tower (znane wcześniej jako Daewoo Tower, 2000) czy też Atlas Tower (znane wcześniej jako Reform Plaza i Millenium Plaza, 1999). W regionalnej Polsce wśród pierwszych większych projektów znalazły się Buma Square w Krakowie (2002) oraz Poznań Financial Centre (2001). Część z tych projektów, mimo swojego wieku, wyróżnia się ponadczasową architekturą, która przetrwała próbę czasu, inne natomiast przeszły lub przejdą szereg prac modernizacyjnych.

Wykres 3. Ewolucja podaży biurowej w głównych miastach Polski I źródło: CBRE

Kiedy w 2011 roku CBRE opracowało wraz z Rolfe Judd drugą edycję Modern Office Standards Poland, takie elementy standardu jak podniesiona podłoga oraz uzyskana zielona certyfikacja (LEED, BREAM) były aspektami dodatkowymi, a kryterium wellbeingu (rozumiane jako wpływ budynku na dobre samopoczucie użytkowników) nie pojawiało się nawet w świadomości.

standardem znacznie wyższym, niż architektura okresu sprzed transformacji ustrojowej, po intensywny rozwój nowych lokalizacji i koncentracji biurowych, aż po okres pandemii, który de facto przyspieszył zachodzące zmiany w stronę jak największej elastyczności i podniesienia znaczenia jakości oraz usługi, jaką oferuje biuro. Średni wiek biurowców na Manhattanie przekracza 70 lat i obiekty te dopiero w ostatnich latach podlegają różnego rodzaju zmianom funkcji.

Przez minione 20 lat obiekty biurowe przeszły niejedną zmianę, szczególnie zmianę postrzegania. Od zachłyśnięcia